Większość polskich przedsiębiorców posiada w swoich firmach jeden lub więcej samochodów osobowych. Jeśli stanowią one własność lub współwłasność podatnika, a przewidywany okres ich użytkowania jest dłuższy niż rok, konieczna jest ich amortyzacja. Warto wiedzieć, jak przeprowadzić amortyzację samochodu osobowego, jakie są metody i stawki amortyzacji pojazdu.
Amortyzacja firmowego samochodu osobowego jest zaliczeniem wartości samochodu jako środka trwałego do kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że co miesiąc uwzględnia się w kosztach wydatki związane z nabyciem pojazdu. Są to tzw. odpisy amortyzacyjne od samochodu osobowego, które w przypadku pojazdów osobowych wynoszą od 20 do 40 proc. rocznie, co zależy od wybranej przez przedsiębiorcę metody amortyzacji.
Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od samochodu osobowego jest możliwe tylko wówczas, gdy jest on ujęty w ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa. Właściciel firmy może zdecydować się na jedną z metod amortyzacji:
Od tego zależą również stawki amortyzacji samochodu osobowego.
Decydując się na jedną z metod amortyzacji, koniecznie trzeba wziąć pod uwagę to, czy samochód jest nowy, używany oraz czy będzie eksploatowany w trudnych warunkach.
Najczęściej wybieraną metodą amortyzacji firmowych samochodów osobowych jest metoda liniowa. Zgodnie z jej założeniami pojazd zużywa się równomiernie w ciągu całego okresu użytkowania. Odpisy amortyzacyjne od samochodu osobowego rozpoczyna się tu od pierwszego miesiąca następującego po tym, w którym samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami podstawowa roczna stawka amortyzacji samochodu osobowego wynosi w tym przypadku 20 proc., co oznacza, że pojazd będzie amortyzowany przez 5 lat.
W przypadku liniowej metody amortyzacji odpisów dokonuje do końca miesiąca, w którym suma odpisów zrówna się z wartością początkową auta lub do momentu sprzedaży samochodu, lub też jego likwidacji.
Przeczytaj więcej na temat wycofania samochodu z firmy i dowiedz się jak właściwie tego dokonać.
Jeśli jednak początkowa wartość pojazdu nie przekracza 10 tys. zł, można dokonać amortyzacji samochodu na zasadach ogólnych. Możliwa jest tu również jednorazowa amortyzacja samochodu osobowego w momencie rozpoczęcia jego użytkowania lub też w kolejnym miesiącu. W tym przypadku przedsiębiorca może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a koszt zakupu pojazdu ująć bezpośrednio w kosztach podatkowych w miesiącu, w którym został on oddany do użytkowania.
Pozwól, że zajmiemy się Twoją księgowością.
Sprawdź, jak możemy pomóc.
W przypadku amortyzacji zakupionych samochodów używanych stawka amortyzacji wynosi 40%, co oznacza, że pojazd będzie amortyzowany przez 2,5 lat roku.
Amortyzacji firmowego samochodu osobowego można również dokonać przy pomocy metody liniowej przyspieszonej. W tym przypadku stawka amortyzacyjna jest mnożona przez współczynnik nie wyższy od 1,4. To spowoduje, że najwyższa stawka amortyzacji samochodu osobowego może tu wynieść 28 proc., co oznacza, że okres amortyzacji zostanie skrócony do 3 lat i 7 miesięcy. W ten sposób można przyspieszyć czas rozliczenia w kosztach samochodu osobowego.
Zwykle podwyższoną stawkę amortyzacyjną stosuje od miesiąca następującego po tym, w którym pojawiły się okoliczności umożliwiające takie rozliczenie. Jednak jeśli zmienią się warunki pozwalające na podwyższenie stawki, w kolejnym miesiącu trzeba ją obniżyć.
Amortyzacji liniowej przyspieszonej nie można jednak zastosować w stosunku do samochodów osobowych, które są używane intensywniej niż przeciętnie, np. na trzy zmiany oraz w warunkach wymagających szczególnej sprawności technicznej np. wówczas, gdy wykorzystywane są w trudnym terenie czy w lesie.
Firmowy samochód osobowy można również amortyzować metodą indywidualną. W tym przypadku można samodzielnie ustalać stawki amortyzacyjne dla pojazdów, które były już używane lub też ulepszone, ale po raz pierwszy zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych w firmie. Podatnik musi tu jednak udowodnić, że przed ich zakupem były wykorzystywane co najmniej przez pół roku przez poprzednich właścicieli lub też, jeśli były ulepszane, wydatki poniesione na nich przez przedsiębiorcę wyniosły co najmniej 20 proc. ich początkowej wartości.
Metoda amortyzacji | Opis | Stawka amortyzacyjna | Okres amortyzacji | Warunki zastosowania |
---|---|---|---|---|
Przyspieszona amortyzacja liniowa | Stosowanie podwyższonej stawki amortyzacyjnej mnożonej przez współczynnik nie wyższy od 1,4. | Do 28% | 3 lata i 7 miesięcy | Nie można zastosować dla samochodów używanych intensywniej niż przeciętnie lub w szczególnie trudnych warunkach technicznych. |
Metoda indywidualna | Możliwość samodzielnego ustalania stawek amortyzacyjnych dla pojazdów używanych lub ulepszonych. | Do 40% | Do 2,5 roku | Wymagane udowodnienie wykorzystania pojazdu przez poprzednich właścicieli przez co najmniej pół roku lub wydatków ulepszenia wynoszących co najmniej 20% wartości początkowej. |
Choć w przypadku samochodów osobowych okres amortyzacji wynosi co najmniej 30 miesięcy, to w przypadku stosowania metody indywidualnej, może się on skrócić do 2,5 roku. Jest możliwe jedynie wówczas, gdy przedsiębiorca udowodni, że jest to pojazd używany lub ulepszony. Wówczas indywidualna roczna stawka amortyzacyjna nie może przekroczyć maksymalnej wartości 40 proc. Można ją jednak ustalić również na niższym poziomie.
Warto również pamiętać, że obowiązują limity dotyczące ujmowania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. Są one zależne od rodzaju posiadanego pojazdu. W przypadku samochodów spalinowych limit ten wynosi 150 tys. zł, natomiast dla pojazdów elektrycznych nieco więcej, bo 225 tys. zł.