Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w Polsce podlegają obowiązkowi podatkowemu w zakresie VAT. Przepisy przewidują jednak możliwość zwolnienia z tego podatku dla niektórych rodzajów działalności. Takim prawem objęte są m.in. usługi medyczne świadczone przez lekarzy, dentystów, pielęgniarki, położne itd., po spełnieniu określonych w ustawie przesłanek. Sprawdzamy, jakie regulacje dotyczące podatku VAT obowiązują lekarzy.

Zwolnienie VAT dla lekarza – na czym to polega?

Zawody medyczne, w tym osoby wykonujące zawód lekarza, zgodnie z przepisami mogą być zwolnione z podatku od towarów i usług. O ile spełnią łącznie dwie przesłanki, które zostały uregulowane w ustawie o podatku od towarów. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18-19a zwalnia się od podatku VAT:

• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze;
• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
  • lekarza i lekarza dentysty,
  • pielęgniarki i położnej,
  • medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972),
  • psychologa.

Zwolnieniu z VAT podlega tu więc określony rodzaj usług (profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia), świadczony przez ściśle określoną grupę podmiotów (m.in. lekarz, pielęgniarka, psycholog). Wymienione wyżej przesłanki muszą być spełnione łącznie – spełnienie tylko jednej z nich nie uprawnia do zwolnienia z obowiązku podatkowego. 

Co ważne, zwolnienie lekarza z VAT nie podlega limitom kwotowym. To oznacza, że osoba spełniająca dwa wyżej wymienione warunki może być zwolniona z podatku od towarów i usług niezależnie od osiągniętego rocznego przychodu. 

[blog_banner]

Sprzedaż samochodu przez lekarza zwolnionego z VAT

Często zdarza się, że lekarz prowadzący działalność zwolnioną z VAT w ewidencji środków trwałych firmy posiada samochód. W momencie, kiedy chce go sprzedać, może zastanawiać się, czy taka transakcja nie spowoduje utraty prawa do zwolnienia z VAT. Samochód nie może bowiem zostać sprzedany na podstawie zwolnienia przedmiotowego, które przysługuje lekarzowi świadczącemu usługi medyczne.

Przepisy przewidują jednak możliwość zwolnienia z VAT sprzedaży samochodu przez lekarza, jeśli wartość sprzedaży towarów i usług dokonanej przez podatnika nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym 200 tys. zł. (Do limitu tego nie wlicza się usług medycznych świadczonych przez lekarza w ramach działalności zwolnionej z VAT). 

Lekarze a VAT – podsumowanie 

Aby działalność prowadzona przez lekarza mogła zostać zwolniona z obowiązku podatkowego VAT, musi spełniać ściśle określony warunek. Jest nim cel świadczonej usługi, czyli profilaktyka, ratowanie, zachowanie, przywracanie i poprawa zdrowia pacjentów. Jeżeli lekarz wykonuje zabiegi i świadczy usługi o wymienionym wyżej charakterze, może korzystać ze zwolnienia z VAT.

Natomiast jeśli celem usług nie będzie ochrona zdrowia, a wyłącznie np. poprawienie wyglądu czy samopoczucia, wówczas zwolnienie przedmiotowe nie będzie przysługiwać. W związku z tym, jeśli przychody takiego lekarza przekraczają 200 tys. zł (jest to limit tzw. zwolnienia podmiotowego z VAT), wtedy ma on obowiązek zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. Służy do tego formularz VAT-R, który składamy do urzędu skarbowego.

Usługi niepodlegające zwolnieniu będą opodatkowane stawką 23%. Ponadto, jako czynny podatnik VAT (tzw. VAT-owiec), lekarz ma obowiązek:

• prowadzić ewidencję sprzedaży i zakupów VAT,
• składać deklaracje podatkowe JPK_VAT miesięcznie lub kwartalnie,
• płacić podatek od towarów i usług wynikający z deklaracji do urzędu skarbowego,
• wystawiać faktury VAT.

Chcesz skonsultować swoją sytuację związaną z obowiązkiem VAT? Skorzystaj z pomocy specjalistów w tej dziedzinie. W Biurze Rachunkowym Progres doradzamy przedsiębiorcom i wspieramy ich na każdym etapie prowadzenia działalności gospodarczej.