Wprowadzony 1 stycznia 2022 roku i wielokrotnie modyfikowany tzw. Polski Ład (nazywany inaczej Nowym Ładem, Nowym Polskim Ładem), zrewolucjonizował polski system podatkowy. Rząd wprowadził szereg zmian w ustawach i przepisach podatkowych m.in. w CIT, PIT i VAT, co istotnie wpłynęło na zobowiązania podatkowe przedsiębiorców i osób prywatnych. Konsekwencje Polskiego Ładu odczuwamy do dziś – większość zmodyfikowanych przepisów nadal obowiązuje i skutkuje m.in. podwyżkami niektórych danin. 2024 rok przyniósł przedsiębiorcom m.in. nowe podatki i wyższą składkę zdrowotną. Sprawdź, jakie najważniejsze zmiany podatkowe czekają nas w tym roku.
W ubiegłym roku podczas rozliczenia PIT duża część Polaków otrzymała rekordowo wysoki zwrot nadpłaconego podatku dochodowego. Był to przede wszystkim efekt zmian wprowadzonych przez Polski Ład i jego kolejne odsłony. Czyli przede wszystkim: obniżenia w trakcie roku stawki podatku na skali podatkowej z 17 proc. do 12 proc., nowego mechanizmu poboru zaliczek na podatek oraz tzw. ulgi dla klasy średniej, z której jednak szybko się wycofano.
Wysoki zwrot oznaczał de facto, że w trakcie 2022 roku urząd pobierał nam za wysokie zaliczki na podatek. To wygenerowało nadpłatę, którą zwrócono podczas rozliczenia w 2023 roku.
W tym roku rozliczając PIT, większość osób nie będzie już mogła liczyć na tak wysokie zwroty podatku, jakie otrzymała poprzednio. W 2023 roku nie wprowadzono zmian, które mogłyby istotnie wpłynąć na sposób pobierania zaliczek i wygenerowanie dużych nadpłat. Sytuacja z poprzedniego roku była wyjątkiem, teraz fiskus raczej nie zasili naszego portfela podczas rozliczenia rocznego.
Polski Ład wprowadził rewolucję w obliczaniu i rozliczaniu składki zdrowotnej, która obowiązuje do dziś. Pierwsza i najważniejsza zmiana to uzależnienie wysokości tej składki od osiąganego dochodu (przychodu dla ryczałtowców) oraz od formy opodatkowania.
I tak podatnicy na zasadach ogólnych płacą składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodu uzyskanego w poprzednim miesiącu (w 2024 roku nie mniej niż 381,78 zł), a osoby będące na tzw. liniówce 4,9% dochodu (nie mniej niż 381,78 zł).
Składka zdrowotna ryczałtowców wynosi 9% podstawy wymiaru i jest liczona w 3 progach, a podstawę jej wyliczenia stanowi przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał 2023 roku. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, wynagrodzenie to w poprzednim roku wyniosło 7 767,85 zł, czyli prawie 800 zł więcej w porównaniu z 2022 rokiem (6 965,94 zł).
Oznacza to wzrost składki zdrowotnej dla osób rozliczających się na zasadach ryczałtu. W zależności od osiąganych przychodów będzie to odpowiednio:
Druga ważna zmiana, jaką wprowadził Polski Ład i która obowiązuje nadal, jest likwidacja możliwości odliczania zapłaconej składki od podatku dla osób rozliczających się według skali podatkowej.
Polski Ład wprowadził minimalny podatek dochodowy CIT. Co ciekawe, choć reformę ogłoszono w 2022 roku, nowy podatek obowiązuje dopiero od stycznia 2024 roku. Wcześniej był zawieszony. Danina obciąży te firmy, które nie przekroczą w danym roku progu zyskowności określonego przez ustawodawcę. W praktyce będzie obowiązywać podmioty, które poniosą stratę z działalności operacyjnej lub osiągną niską rentowność, tj. udział dochodów podatkowych w przychodach nie przekroczy 2%.
Pierwsze rozliczenie podatku minimalnego przypadnie dopiero na 2025 rok. Ustawa przewiduje szeroki katalog podmiotów, które są wyłączone z opodatkowania podatkiem minimalnym CIT. To m.in. firmy rozpoczynające działalność czy mali podatnicy CIT.
Choć nie jest to związane z Polskim Ładem i jego konsekwencjami, należy wspomnieć o kolejnej istotnej podwyżce, która czeka przedsiębiorców. W 2024 roku prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce wynosi 7824 zł. Jest to spory wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem – wówczas było to 6935 zł.
Zmiana ta jest istotna przede wszystkim dla przedsiębiorców płacących pełne składki ZUS (tzw. duży ZUS), bo wysokość tego wynagrodzenia wpływa na podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
I tak suma składek na ubezpieczenie społeczne (składka emerytalna, rentowa, chorobowa, wypadkowa i na Fundusz Pracy) przy tzw. dużym ZUS-ie wyniesie w 2024 roku 1600,32 zł miesięcznie. W ubiegłym roku było to odpowiednio 1418,48 zł, mamy więc do czynienia z podwyżką o prawie 200 zł. Doliczając do tego składkę zdrowotną, minimalne miesięczne obciążenie przedsiębiorcy, który nie korzysta z preferencji i ulg, wynosi już około 2 000 zł.