Kim jest mikroprzedsiębiorca?

Mikroprzedsiębiorca to zdefiniowana w polskim prawie kategoria osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Aby uzyskać status mikroprzedsiębiorstwa, trzeba spełnić określone wymagania, takie jak liczba zatrudnionych osób czy skala obrotów. Jakie dokładnie oraz jakie prawa i obowiązki się z tym wiążą?

Definicja mikroprzedsiębiorstwa

Zgodnie z definicją w ustawie z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców (artykuł 7), mikroprzedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który spełnia łącznie dwa warunki.

W co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:

• średniorocznie zatrudnia mniej niż 10 pracowników,
• jego roczny obrót nie przekroczył 2 milionów euro w przeliczeniu na złotówki (cytat: osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro).

Mikro a mały przedsiębiorca

Choć pojęcia te w języku potocznym są niekiedy używane zamiennie, mikroprzedsiębiorca nie jest tym samym co mały przedsiębiorca. Główna różnica to skala działalności – mały (czyli większy niż mikro-) przedsiębiorca zatrudniał nie więcej niż 50 pracowników, a jego roczny obrót/suma aktywów jego bilansu nie przekraczają 10 milionów euro. Dlatego też, gdy – na przykład – przedsiębiorca we wskazanym roku zatrudnia 11 osób, traci status mikroprzedsiębiorcy.

W przepisach znajdziemy też definicję średniego przedsiębiorcy (który zatrudnia co najmniej 250 pracowników, jego łączny obrót netto to nie więcej niż 50 milionów euro, lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec roku nie przekroczyły 10 milionów euro). 

Mikroprzedsiębiorca a jednoosobowa działalność gospodarczą

Status mikroprzedsiębiorcy nie jest wprost związany z formą prawną działalności. Oznacza to, że mikroprzedsiębiorcą może być osoba prowadząca JDG, jeśli tylko spełnia przytoczone wcześniej warunki. 

Z założenia mikrofirmami są niewielkie podmioty. Wiele z nich to jednoosobowe działalności gospodarcze, które nie zatrudniają żadnego pracownika. W tej sytuacji wciąż są mikroprzedsiębiorstwami, ponieważ zatrudniają 0, a więc nie więcej niż 10 osób. Aby utrzymać status mikroprzedsiębiorcy, trzeba też spełniać opisane wyżej kryterium związane z obrotami).

Zyskaj więcej czasu dla swojej firmy

Pozwól, że zajmiemy się Twoją księgowością.
Sprawdź, jak możemy pomóc.

Umów się na konsultację!

Jakie obowiązki podatkowe mają mikroprzedsiębiorcy?

Kategoria mikroprzedsiębiorcy jest wyznaczana na podstawie wielkości firmy (biorąc pod uwagę kryterium obrotów i zatrudnienia). Poza tym nie różni się od innych podmiotów i może realizować różne formy działalności (JDG, spółki różnego typu). Mikroprzedsiębiorców dotyczą wszystkie obowiązki podatkowe i formalne związane z wybraną przez siebie formą działalności. To przede wszystkim:

• obowiązki podatkowe – wyliczanie i opłacanie składek, składanie deklaracji VAT (jeśli przedsiębiorca jest płatnikiem VAT),
• prowadzenie księgowości (w zależności od formy opodatkowania, może być to księgowość uproszczona lub pełna),
• odprowadzanie składek ZUS,
• przechowywanie dokumentacji przez określony w przepisach czas (często to 5 lat),

Ponadto przedsiębiorca musi przestrzegać przepisów dotyczących ochrony danych osobowych (RODO), prawa pracy, ochrony konsumentów oraz specyficznych regulacji, które mogą dotyczyć branży, w której działa. Ma też obowiązek informować odpowiednie organy o wprowadzanych zmianach w działalności (np. zmianie formy prawnej, adresu, czy realizowania usług nieodpowiadających jego kodowi PKD).

Dodatkowo musi też przestrzegać przepisów dotyczących ochrony danych osobowych (RODO), prawa pracy, ochrony konsumentów oraz innych regulacji branżowych, które mogą dotyczyć jego działalności.

Możliwe formy opodatkowania mikroprzedsiębiorstwa

W 2024 roku mikroprzedsiębiorcy mogą korzystać z różnych form opodatkowania, podobnie jak większe firmy (skala działalności nie jest tutaj istotna). Trzy główne, to:

• Skala podatkowa (zasady ogólne), czyli opodatkowanie dochodów według skali 12% i 32%.
• Podatek liniowy – który niezależnie od wysokości dochodów wynosi 19%.
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (stawka jest uzależniona głównie od rodzaju działalności).

Warto wiedzieć, że nowi przedsiębiorcy, którzy zakładają działalność gospodarczą, nie mogą już wybierać karty podatkowej. Karta może być kontynuowana jedynie przez podmioty, które korzystały z niej przed 2022 rokiem (jeśli jednak z niej zrezygnują, nie będą mieć możliwości powrotu do niej w przyszłości).