Spółka cywilna – wady i zalety

Wybór formy prowadzenia działalności gospodarczej to bardzo ważna decyzja, przed którą stoi każdy początkujący przedsiębiorca. Jeśli zamierzasz prowadzić biznes ze wspólnikiem, pewnie zastanawiasz się nad spółką cywilną. Zanim zdecydujesz się na ten konkretny rodzaj spółki, przeanalizuj jej plusy i minusy. Z jednej strony to najprostsza ze wszystkich spółek, z którą wiąże się minimum formalności. Z drugiej – nie ma ona osobowości prawnej, co oznacza szeroką odpowiedzialność wspólników w razie problemów. Sprawdź, jakie jeszcze wady i zalety ma spółka cywilna. Dowiedz się, czy będzie to odpowiednia forma prowadzenia działalności dla Ciebie.

Zalety spółki cywilnej

Spółka cywilna to dla wielu przedsiębiorców atrakcyjna i korzystna forma prowadzenia działalności. Przemawiają za tym jej zalety, wśród których należy wymienić:

1. Łatwy proces zakładania spółki – założenie spółki sprowadza się do podpisania umowy między wspólnikami (będącymi przedsiębiorcami). Cały proces jest więc szybki i prosty.

Wystarczy sporządzić umowę spółki w formie pisemnej, zarejestrować ją w urzędzie skarbowym i Głównym Urzędzie Statystycznym. Nie jest tu wymagana forma notarialna (wyjątek – jeśli wkładem będzie nieruchomość) czy rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wspólnicy aktualizują jedynie dane w CEIDG – uzupełniają je o informacje dotyczące spółki.

Dowiedz się więcej na temat zakładania spółki cywilnej: Rejestracja spółki cywilnej – jak założyć spółkę cywilną?

1. Prosta umowa – jak wspomniano, wystarczy tu zwykła forma pisemna umowy. W dokumencie wspólnicy wskazują wspólny konkretny cel gospodarczy, który zamierzają osiągnąć. Ponadto umowa zawiera m.in. datę i miejsce jej zawarcia, nazwę i siedzibę spółki, informację o wspólnikach i  okres, na który jest zawarta. Mimo iż wystarczy w tym przypadku prosty dokument, warto poświęcić mu nieco więcej uwagi i rozbudować o istotne zapisy. W innym wypadku w sprawach nieuregulowanych w umowie będą miały zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego, co może rodzić późniejsze problemy i konflikty.
2. Niskie (prawie zerowe) koszty założenia spółki – wspólnicy płacą tylko podatek od czynności cywilnoprawnych od wkładów, które wnoszą. Wszystkie formalności (aktualizacja CEiDG, zgłoszenie do urzędu skarbowego czy ZUS) są bezpłatne. Opcjonalnie kosztem może być ewentualna pomoc prawna czy doradztwo przy sporządzaniu umowy. Jeśli będzie miała ona formę aktu notarialnego, pojawią się oczywiście koszty notarialne. 
3. Brak wymaganej wysokości wkładu własnego – przepisy nie określają minimalnej wartości wkładu własnego, który musi wnieść każdy ze wspólników. Mają oni sporą dowolność w tym zakresie. Co więcej, wkład może być niepieniężny, np. wniesienie własności czy świadczenie usług na rzecz spółki.  
4. Prosty proces przekształcenia czy likwidacji – jeśli wspólnicy nie chcą dłużej prowadzić działalności w formie spółki cywilnej, mogą łatwo ją przekształcić w inną lub rozwiązać umowę. 

Wady spółki cywilnej

Działalność w formie spółki cywilnej wiąże się z ryzykiem. Wynika ono z jej pewnych cech charakterystycznych, które są niekorzystne z perspektywy przedsiębiorcy. To przede wszystkim:

1. Brak osobowości prawnej – spółka cywilna to tak naprawdę umowa między wspólnikami. Nie jest ona osobnym podmiotem prawa, nie ma statusu przedsiębiorcy. W związku z tym nie może samodzielnie realizować żadnych czynności prawnych, m.in. zawierać umów, zaciągać zobowiązań, nabywać mienia. Dlatego też to wspólnicy zawierają umowy, są podmiotami praw i obowiązków, stronami w postępowaniu sądowym itd.
2. Szeroka odpowiedzialność osobista wspólników – zasadnicza wada spółki cywilnej, która wynika z faktu, że spółka nie jest osobnym podmiotem prawa. Odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa nie na spółce, ale na każdym ze wspólników. Oznacza to, że odpowiadają oni solidarnie, całym swoim osobistym majątkiem za wszelkie zobowiązania.

Nawet jeśli tylko jeden ze wspólników zaciągnie dług (związany z działalnością w spółce), do odpowiedzialności za zobowiązanie zostaną pociągnięci wszyscy wspólnicy. 

1. Spółkę regulują przepisy Kodeksu cywilnego – w przeciwieństwie do innych spółek, spółka cywilna nie podlega przepisom Kodeksu spółek handlowych, ale Kodeksu cywilnego. Ten niestety nie zawiera szczegółowych regulacji, co może stanowić spory problem w przypadku ewentualnego sporu między wspólnikami.

Podsumowując, spółka cywilna wymaga dużego poziomu wzajemnego zaufania między wspólnikami. Zawiązując ten rodzaj spółki, muszą liczyć się z pewnym ryzykiem w razie niepowodzenia i ponoszenia osobistej odpowiedzialności. Może nie być to dla Ciebie odpowiednia forma, jeśli np. masz wątpliwości co do swojego potencjalnego wspólnika. 

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat spółki cywilnej? Przeczytaj nasz artykuł: Spółka cywilna – charakterystyka

Plusy i minusy spółki cywilnej – podsumowanie 

Czy opłaca się założyć spółkę cywilną? Nie ma prostej i jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Zależy to od konkretnej sytuacji, oczekiwań i skłonności do podejmowania ryzyka. Spółka cywilna to z jednej strony prostota – zakładania, prowadzenia, rozliczeń, ale z drugiej brak ochrony prywatnego majątku. W każdym przypadku przed zawiązaniem tego rodzaju spółki należy dokładnie przeanalizować jej cechy i odpowiedzieć sobie, które z nich są dla nas najbardziej istotne.

Po przeanalizowaniu zalet i wad spółki cywilnej już wiesz, że ta forma sprawdzi się w przypadku Twojej firmy? Zrób kolejny krok i oddaj księgowość spółki cywilnej w ręce profesjonalistów. Biuro rachunkowe we Wrocławiu BR Progres zapewnia profesjonalne usługi księgowe, a także doradztwo i wsparcie przy zakładaniu działalności gospodarczej.