OC lekarza a podatek dochodowy – kiedy można zaliczyć składkę do kosztów?

Lekarze prowadzący działalność gospodarczą często zastanawiają się, czy mogą uwzględnić w kosztach podatkowych składkę na ubezpieczenie OC. Choć ochrona ubezpieczeniowa jest koniecznym elementem wykonywania zawodu medycznego, to nie każda składka daje prawo do zmniejszenia podstawy opodatkowania.

Obowiązkowe i dobrowolne OC lekarza – różnice podatkowe

Obowiązek posiadania polisy OC dotyczy lekarzy wykonujących praktykę zawodową, przy czym konieczność samodzielnego jej wykupienia obejmuje jedynie wybraną grupę. Zgodnie z przepisami, ubezpieczenie OC ma na celu zabezpieczenie przed roszczeniami wynikającymi z błędów medycznych. Składka na takie ubezpieczenie spełnia kryteria wydatku, który pozostaje w związku z prowadzoną działalnością.

W związku z tym ubezpieczenie OC lekarza – o ile jest wymagane przepisami prawa – może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Co istotne, musi ono być bezpośrednio powiązane z zakresem prowadzonej działalności i nie może mieć charakteru prywatnego.

W przypadku dobrowolnych ubezpieczeń OC, sytuacja jest bardziej złożona. Fiskus dopuszcza ich zaliczenie do kosztów tylko wtedy, gdy zachodzi bezpośredni związek między ubezpieczeniem a zabezpieczeniem działalności gospodarczej. Tym samym fakt, czy dobrowolne ubezpieczenie OC lekarza jest kosztem podatkowym, zależy od jego funkcji i zakresu ochrony.

Przeczytaj także: Co lekarz może wrzucić w koszty?

Kiedy lekarz musi sam wykupić polisę OC?

Obowiązek wykupienia polisy OC spoczywa na lekarzu, który wykonuje działalność leczniczą w formie działalności gospodarczej (indywidualna lub grupowa praktyka lekarska). Z kolei jeśli jest zatrudniony w placówce medycznej na podstawie umowy o pracę, obejmuje go obowiązkowe ubezpieczeniem OC wykupione przez pracodawcę. 

Każdy lekarz, obok obowiązkowego OC, może wykupić dobrowolną polisę i korzystać z podwójnej ochrony. Jednak jak wspomnieliśmy, dobrowolna polisa może nie zostać uznana za koszt.

Warunki uznania OC za koszt podatkowy

Aby uznać składkę OC za koszt podatkowy, muszą być spełnione trzy podstawowe warunki:

• Związek z działalnością gospodarczą – ubezpieczenie powinno chronić ryzyko związane z wykonywaną działalnością, np. świadczeniem usług medycznych.
• Racjonalność i celowość wydatku – koszt nie może być nadmierny ani nieuzasadniony.
• Udokumentowanie – konieczne jest posiadanie polisy i dowodu opłacenia składki.

Organy podatkowe wymagają, by podatnik wykazał, że zakup ubezpieczenia służył zabezpieczeniu źródła przychodu. W praktyce oznacza to, że polisa powinna obejmować wyłącznie ryzyka związane z działalnością, a nie np. aspekty prywatne.

Jednocześnie trzeba pamiętać, że OC musi być opłacona bezpośrednio przez podatnika (osobę prowadzącą działalność), a nie np. przez osobę trzecią, aby mogła być uznana za koszt. Zatem czy ubezpieczenie OC można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? W przypadku praktyki lekarskiej (zwłaszcza w formie jednoosobowej działalności gospodarczej) odpowiedź jest najczęściej twierdząca, ale pod warunkiem, że składka dotyczy ubezpieczenia wymaganego przepisami prawa.

Czy ubezpieczenie na życie można wrzucić w koszty?

W tym przypadku odpowiedź jest jednoznaczna – ubezpieczenie na życie nie może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, ponieważ nie spełnia kryterium bezpośredniego związku z działalnością gospodarczą.

Z punktu widzenia organów podatkowych ubezpieczenie na życie ma charakter osobisty, a nie zawodowy – nawet jeśli jego wykupienie ma chronić interesy rodziny przedsiębiorcy w razie jego śmierci.

Skorzystaj ze wsparcia profesjonalistów

Choć składka na ubezpieczenie OC lekarza może być korzystnie rozliczona w ramach podatku dochodowego, warto pamiętać, że nie każda polisa daje taką możliwość. Kluczowe są: charakter ubezpieczenia, jego związek z działalnością oraz sposób udokumentowania wydatku.

W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z doradcą podatkowym. Jedną ze specjalizacji BR Progres jest księgowość dla lekarzy – jeśli szukasz profesjonalnej usługi, skontaktuj się z nami.

Jeśli Twoja sytuacja jest niejednoznaczna, możesz też wystąpić o interpretację indywidualną, co pozwoli uniknąć ewentualnych sporów z urzędem skarbowym. To szczególnie zalecane w sytuacjach, gdy zakres ochrony OC wykracza poza typowe ryzyka zawodowe lub dotyczy dodatkowej działalności.